Bé của mẹ đã đến tuổi ăn dặm rồi đấy! Thế nhưng qua tham khảo, mẹ biết hiện nay phổ biến đến 3 phương pháp cho bé ăn dặm. Vậy cho bé ăn dặm thế nào để bé phát triển tốt và toàn diện? Bài viết sau đây sẽ so sánh lần lượt 3 kiểu ăn dặm để mẹ dễ dàng chọn lựa.
1.Phương pháp ăn dặm truyền thống
Đây là phương pháp đã phổ biến lâu đời tại Việt Nam. Lúc bắt đầu ăn dặm, bé sẽ ăn bột xay chung với thức ăn rau củ, thịt, cá nhuyễn. Đến khi mọc răng, bé sẽ chuyển sang ăn cháo kèm với thức ăn xay nhuyễn.
Ưu điểm:
- Bé có thể ăn với số lượng nhiều ngay từ những ngày đầu tập ăn, bé có thể tăng cân tốt khi mới tập ăn.
- Thức ăn được xay nhuyễn nên không gây hại cho hệ tiêu hóa của bé.
- Chế biến đơn giản, không mất thời gian quá nhiều, phù hợp với những bà mẹ quá bận rộn.
- Dễ được sự chấp nhận và ủng hộ của gia đình (nhất là các bà).
Nhược điểm:
- Ăn nhiều thức ăn nhuyễn làm giảm khả năng ăn thô của bé, dẫn đến phản xạ nhai và nuốt cho bé kém hơn.
- Nấu chung nguyên liệu khiến bé khó cảm nhận mùi vị, từ đó sinh chán ăn, biếng ăn, dễ kén chọn thực phẩm sau này.
- Món ăn nhiều nguyên liệu nên bố mẹ không phát hiện được bé bị dị ứng với loại thức ăn nào.
- Bé ăn với số lượng nhiều và quá nhiều chất đạm sẽ không hấp thụ hết và dễ bị đi ngoài hoặc táo bón.
- Không chủ động và tạo thú vui trong ăn uống, đồng thời tạo thói quen không tốt như vừa ăn vừa đi rong, vừa ăn vừa chơi, xem tivi….
Gợi ý cách thực hiện phù hợp:
- Mỗi ngày, mẹ có thể hầm riêng một nồi cháo và tùy theo độ tuổi, số răng của con mà mẹ dùng muôi tán cháo nhuyễn theo từng mức độ khác nhau.
- Với thịt, cá, tôm hay cua: mẹ xay nhỏ mịn rồi xào với các loại rau gia vị phù hợp như hành, thìa là, gừng, bỏ thêm 1 thìa café nước mắm dành cho trẻ em.
- Rau: mẹ thái nhỏ bỏ vào nồi nước đun sôi, trần qua rồi dùng máy xay cầm tay xay nhỏ tại nồi. Đừng xay rau sống mẹ nhé vì sẽ có mùi rất nồng. Để giữ vitamin cho rau, khi cho rau vào nước sôi mẹ nên cho thêm vài giọt dầu oliu nhé.
- Mẹ múc cháo và chỗ thịt/cá/tôm đã xào vào nồi rau đã xay, đun sôi nhỏ lửa đến khi rau chín thì tắt bếp và thêm một ít dầu ô-liu nữa.
- Với cách chế biến trên, mùi vị món ăn sẽ không bị trộn lẫn vào nhau và chỉ mấy khoảng 30 phút chuẩn bị. Nếu đồ tanh, mẹ nên dùng dầu cá và thêm rau gia vị phù hợp. Nếu nấu thịt, mẹ nên dùng dầu oliu để tốt cho bé.
2.Phương pháp ăn dặm tự bé chỉ huy áp dụng cho trẻ từ tháng thứ 6 trở đi
Đây là phương pháp cho bé tự quyết định cả quá trình ăn của mình ngay từ khi bắt đầu. Bố mẹ chỉ quyết định loại đồ ăn và bé là người sẽ quyết định ăn như thế nào và ăn bao nhiêu. Các đặc điểm cơ bản của phương pháp ăn dặm này:
- Bé ngồi cùng bàn và ăn cùng lúc với mọi người trong nhà.
- Bé sẽ tự ăn và ăn thô y như người lớn ngay từ đầu vì sữa lúc này vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, ăn dặm chỉ là cách để bé quen với thực phẩm. Mẹ tập trung tập cho bé nhai hơn là muốn bé ăn nhiều.
- Bé được chuẩn bị nguyên miếng thức ăn đã được hầm mềm và sẽ tự ăn những gì bé thích bằng cách bốc và cầm nắm bằng tay.
Ưu điểm:
- Cho phép bé tự trải nghiệm chế độ ăn và hương vị phong phú, đa dạng giúp bé làm quen với thực phẩm nhanh hơn và ít tốn kém hơn.
- Giúp bé ăn một cách tự nhiên và phát triển nhiều kĩ năng cho bé:
- Cách kiểm soát thức ăn với hình dạng và kích cỡ khác nhau, với cấu trúc khác nhau giúp bé nhanh chóng học được cách sử dụng lưỡi.
- Bé tập nhai sớm giúp phát triển các cơ mặt cần thiết cho việc học nói.
- Tập cho bé thói quen ăn uống lành mạnh.
- Bé còn học được cách kết hợp sử dụng tay và mắt qua mỗi lần sử dụng ngón tay đưa thức ăn vào miệng.
- Làm tăng sự khéo léo của bé.
Nhược điểm:
- Không quá chú trọng đến chất và lượng thức ăn được đưa vào cơ thể bé.
- Mẹ cần chuẩn bị sẵn sàng kiến thức xử lý khi bé bị hóc đồ ăn
- Bé ít tăng cân hơn các bé ăn dặm theo phương pháp truyền thống.
3.Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật áp dụng cho trẻ từ tháng tháng thứ 6 trở đi
Đây là phương pháp hiện rất được ưa chuộng nhờ tính hợp lý và cơ sở khoa học. Để thực hiện cho bé ăn dặm kiểu Nhật, mẹ cần tuân thủ theo các quy tắc sau:
- Cho bé ăn thô đúng thời điểm: bắt đầu ngay bằng cháo loãng qua rây tỷ lệ 1:10 chứ không quấy bột. Các loại thức ăn khác như rau, thịt cũng được chế biến riêng với độ thô phù hợp.
- Một bữa ăn của bé cần có đủ ba nhóm thực phẩm gồm tinh bột, vitamin và chất đạm theo tiêu chuẩn “vàng – đỏ – xanh”, chế biến riêng biệt và không trộn lẫn.
- Tập cho bé ăn nhạt, ăn dò từng loại thực phẩm từ rau củ đến thịt cá để làm quen dần.
- Khi ăn, mẹ phải đặt bé ngồi ghế, không bé bế đi rong, không bật tivi.
- Tuyệt đối không thúc ép khi bé không muốn ăn nữa.
Ưu điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:
- Bé có khả năng ăn thức ăn thô sớm hơn so với các bạn cùng tuổi ăn dặm theo phương pháp truyền thống.
- Bé làm quen tốt với mùi vị từng loại thực phẩm, không có tâm lý chán ăn.
- Ăn nhạt nên tốt cho thận của bé.
- Tạo cho bé tâm lý thoải mái khi ăn.
- Tạo thói quen ngồi ăn giúp bé ăn được nhiều hơn, nhanh hơn và tập trung hơn. Đồng thời, nâng cao kỹ năng tự lập cho bé.
- Bé học được kỹ năng nhai và nuốt giúp tiêu hóa thức ăn một cách tốt hơn.
Nhược điểm:
- Mất nhiều thời gian và công sức để dạy bé ngồi, tập cho bé cầm thìa
- Tốn thời gian chế biến riêng biệt từng loại thức ăn
Trên đây là những ưu nhược điểm của ba phương pháp ăn dặm phổ biến nhất hiện nay. Chắc chắn dù chọn cách thức nào đi nữa, tất cả những người mẹ đều yêu thương con vô vàn và mong muốn những điều tốt đẹp nhất đến với con. Hy vọng với những thông tin trên cùng với bản năng và trực giác của riêng mình, mẹ sẽ chọn được phương pháp phù hợp nhất cho bé. Chúc bé của mẹ luôn mạnh khỏe, ăn ngoan chóng lớn nhé!
PGS.TS.BSCC.Trần Đình Toán
Trung tâm Dinh dưỡng VNM
Nguồn: https://www.vinamilk.com.vn
